99 Cevap Arayışı
99 SORU DEMETİ
NEDEN?
99 CEVAP ARAYIŞI
1
ALLAH
Allah her şeyin; mükevvenâtın tek ve mutlak mabududur.
Bâtıl iddiaları, canlı cansız tüm "sahte" tanrıları, tanrısal anlam yüklenen bâtıl otoriteleri reddedenleri sever.
Beşeri otoritelere boyun eğmek, onları ilâh edinmek neden?
2-3
RAHMÂN/RAHÎM
Allah bütün mahlukatı rahmetiyle, merhametiyle kuşatmıştır.
Güçsüzleri, zayıfları, muhtaçları esirgeyenleri; insanlara merhametle muamele edenleri sever.
Bağnaz davranmak, katı kalpli olmak neden?
4
MELİK
Allah bütün mevcudatın gerçek sahibi ve hükümdarıdır.
Hükmüne boyun eğenleri sever.
Başka otoritelere bel bağlamak, ölümlülere kapıkulu olmak neden?
5
KUDDÛS
Allah arıdır, pâk olandır, dokunulmazdır, her türlü müdahaleden münezzehtir, hürmete en çok layık olandır.
O'nun buyruklarına lâyıkıyla hürmet edenleri, mukaddes emanetlere sahip çıkanları sever.
Başka mukaddesler ihdâs etmek, pâk olanı bozmak, temiz olanları kirletmek neden?
6
SELÂM
Allah selâmetin kaynağıdır, kullarını selâmete çıkarır
Selâm sahiplerini, insanları selâmete çıkarmak için gayret edenleri sever.
Tehditkâr olmak neden?
7
MÜ'MİN
Allah emîndir, sözünde tutarsızlık olmaz, kullarına güven verir.
Birbirlerine ihanet etmeyenleri, insanlara güven verenleri, emîn kullarını sever.
Emniyet duvarını sarsmak, halk nezdinde emîn olmamak neden?
8
MÜHEYMİN
Allah bütün varlıkları koruyup gözetir, onlara sahip çıkar, muhafaza eder.
Emâneti muhafaza edenleri sever.
Alınan maddi manevi emânetleri lâyıkıyla muhafaza etmemek neden?
9
AZİZ
Allah sonsuz güç ve şeref sahibidir
Gücü ve şerefi Allah'tan alanları, dik duran izzet sahibi mü'minleri sever.
Onursuz bir hayata bel bağlamak neden?
10
CEBBÂR
Allah dilediği her şeyi cebren yapar, dilediği gibi yönetir; ancak kullarına “hür irade kabiliyeti” vermiştir.
Güçlü oldukları halde, insanları "tercihlerinde" özgür bırakanları sever.
İradelere baskı yapmak neden?
11
MÜTEKEBBİR
Allah sonsuz azamet sahibidir, tekebbür (büyüklenme) O’nun hakkıdır.
O nedenle tevâzu sahiplerini sever.
Allah'ın düşmanlarına karşı süklüm püklüm davranmak, O'nun dostlarına kibirle muamele etmek neden?
12-13-14
HÂLİK/BÂRİ/MUSAVVİR
Allah herşeyi belli bir düzen esasına göre ve uyumlu olarak yaratır, her varlığa en uygun biçimi ve sûreti verir.
İşlerini düzenli, uyumlu ve güzel biçimde yapanları sever.
İşleri lakayt yapmak, bozup tarumar etmek, O'nun yarattıklarına gerekli hassasiyeti göstermemek neden?
15
ĞAFFÂR
Allah çokça bağışlayandır
Bağışlayanları sever.
Cezalandırmak için acele etmek neden?
16
KAHHÂR
Allah her şey üzerinde baskın otoriteye sahiptir, bütün düşmanlarına boyun eğdirir; kahreder.
O' kahredici olduğunu bilen ve bu bilinçle davrananları sever.
Allah'ın düşmanlarını alkışlamak ve onlara yakın durmak neden?
17
VEHHÂB
Allah karşılıksız hediyeler lütfeder, çokça hibe eder
Hediyeleşenleri, hibe edenleri sever.
Hediye vermemek, hibe etmemek, cömert davranmamak neden?
18
REZZÂK
Allah hesapsız rızık verir.
Rızkını minnetle karşılayan ve başkalarına dağıtanları sever.
O’nun verdiklerini başkalarından esirgemek neden?
19
FETTÂH
Allah hayır kapılarını ardına kadar açar, kapısını her kuluna açık tutar.
Hayra yol açanları sever.
İyiliklere kapı aralamamak, hayra açılan kapıları ısrarla kapatmak neden?
20
ÂLİM
Allah her şeyi hakkıyla bilir, alimleri över.
İlim talebinde bulunanları sever
Cehalete boyun eğmek neden?
21
KÂBİD
Allah vakti gelince ruhları kabzeder, dilediği insanların rızkını “hikmetine binaen” daraltır ve onları dener.
Darlık içerisinde olmalarına rağmen, şükredenleri sever.
O'nun her kulundan haberdar olduğu bilinmesine rağmen, O’nun iradesine isyan etmek neden?
22
BÂSIT
Allah dilediği insanların rızkını “hikmetine binaen” geniş tutar ve onları dener
Eli bol olanları sever.
Çalışanların ücretini “imkân olduğu halde” asgari düzeyde tutmak veya ertelemek neden?
23
RÂFİD
Allah müstehak olan kulunu rezalete düçâr eder.
Rezilliği mucip fiillerden uzak duranları sever.
Alçaltıcı fiillere bulaşmak, O'nun rezil kıldığı insanları göklere çıkarmak ve onları onore etmek neden?
24
RÂFİ
Allah iman eden kullarının derecesini yükseltir, onlara hak ettikleri yüce pâyeler verir.
İtibarı ve üstün payeleri sadece Allah'ın katında arayanları sever.
İtibarı başka yerde arama gayreti, Allah nezdinde muteber insanların itibarına zarar verme çabası neden?
25
MUİZZ
Allah iman eden kullarını kendi nezdinde aziz kılar.
İzzet sahibi mü'minleri sever.
İnkârcılara izzet (onur) kazandırma çabası, izzetli olmak yerine zillete mahkum olma gayreti neden?
26
MÜZİLL
Allah azgınları/taşkınlık yapanları zelil kılar
Zilletten uzak duranları sever.
O’nun zelil kıldıklarına paye vermek neden?
27
SEMİ
Allah gizli açık her şeyi duyar.
Sözlerini ölçüp biçerek konuşanları ve hakka tercüman olanları sever
Kötü söz söylemek, dillendirip yaymak neden?
28
BASÎR
Allah her şeyi bütün ayrıntılarıyla görür, her şeye vâkıftır.
Fiillerinde ölçüyü gözeten iyi insanları sever.
Hayasızca günahlara dalmak neden?
29-30
HAKEM/HAKÎM
Allah lâyıkıyla hüküm verir, hakkı emreder; yarattıklarına hakimdir, her şeyi yerli yerinde yapar.
İşini lâyıkı ile yapanları sever.
O’nun hükmüne kayıtsız kalmak, işimizi lâyıkı ile ve gerektiği gibi mükemmelen yapmamak neden?
31
ADL
Allah mutlak adalet sahibidir; işlerinde, idarelerinde.
Hükümlerinde adalet gözetenleri sever.
Adaleti çiğnemek, haksızlığa göz yummak neden?
32
LATÎF
Allah zariftir, latiftir; nimetlerini insanlara zerafetle verir.
İnsanlara zerafetle muamele edenleri sever.
İnsanlara lütufkâr davranmamak, onları incitmek neden?
33
HABÎR
Allah her şeyden haberdardır.
O'nun her şeyden haberdar olduğunu düşünerek ölçülü davrananları sever.
Allah'ın her şeyden haberdar olduğunu unutarak yanlışlarda ısrar etmek neden?
34
HALÎM
Allah yarattıklarına hoşça muamele eder.
O'nun kullarına ve diğer varlıklara hoş davrananları sever.
Allah'ın kullarına, diğer canlılara ve eşyaya kaba davranmak neden?
35
AZÎM
Allah azametlidir, azim sahibidir, yüce ve uludur.
Azameti ve ululuğu sadece kendi kapısında arayanları sever.
Hakk için azmetmemek, O’nun dışında ulu bellemek ve destek için başka kapı aramak neden?
36
ĞAFÛR
Allah hatadan dönen kullarının günahlarını bağışlar.
İnsanların hatalarını bağışlayanları sever.
İnsanların hatalarını ısrarla gündemde tutmak ve onları sürekli hatalarıyla anmak neden?
37
ŞEKÛR
Allah kendisine şükredenleri, rızası için yapılan işleri hoşça ve lütuflarla karşılar.
Sunulan nimetlere şükranda bulunanları, teşekkür edenleri sever.
Yapılan iyiliklere karşı nazik bir teşekkürü ihmal etmek, nankörlü yapmak neden?
38-39
ALİYY/MÜTE'ÂLÎ
Allah tüm vasıflarıyla sınırsız yücedir, yücelik sahibidir.
Yücelik sevdasıyla yaşayanları, yüce gönüllüleri sever.
Yüceliği Allah'ın dışında aramak, O’nun dostlarını hakir görmek neden?
40
KEBÎR (BAK MÜTEKEBBİR)
Büyüklenme hakkı sadece Allaha mahsustur.
Sadece kendisini Tekbîr edenleri, Allâhu Ekber diyenleri sever.
Aciz ve ölümlü varlıkların büyüklenmeleri; Allah’ın kullarına karşı burun kaldırıp böbürlenmeleri neden?
41
HÂFIZ
Allah hakkı muhafaza eder/korur.
Hakka muhafızlık edenleri sever
O’nun emanetlerini korumamak, hakka kol kanat germemek neden?
42
MUKÎT
Allah mahlukatın rızkını kendilerine uygun olarak ve münasip bir hesapla verir, onları korur.
Nimetleri ölçülü, hesaplı ve ihtiyaca uygun olarak sarfedenleri sever.
O’nun verdiği rızıkları kendimize münhasır kılmak; yoksulları hesaba katmamak neden?
43
HASÎB
Allah kullarına ait iyi-kötü bütün davranışları hesaba çeker.
Hesabı dikkate alanları sever.
Haksızlık yapanlara hesap sormamak, hesap günü kurulacak mahkemeyi unutmak neden?
44-45
CELÎL/CELÂL
Allah yücedir, ululuk sahibidir.
Ulu değerlere, yüce vasıflara sahip olanları sever
Basit ve değersiz payelere tav olmak neden?
46
KERÎM
Allah’ın iyilik ve ikramı boldur, fazl ve kerem sahibidir
İnsanlara ikramda bulunanları, misafirlerine yüce gönüllü davrananları sever
İyilik yapmaktan, cömert davranmaktan, ikramda bulunmaktan uzak durmak neden?
47
RAKÎB
Allah bütün varlıkları denetler.
Özeleştiri yapanları, kendi nefsini denetleyenleri sever.
Hayasızca davranmak, kendimizi O’nun denetiminden münezzeh görmek neden?
48
MUCÎB
Allah kullarının çağrısına (duasına) icabet eder, karşılık verir.
Muhtaçların çağrısına icabet edenleri sever.
İhtiyaç sahiplerinin, mazlumların ve yardım isteyenlerin çağrılarına kulak vermemek neden?
49
VÂSİ
Allah ilmiyle ve kudretiyle her şeye vesayet eder.
Vasiyetine sahip çıkanları sever.
O’nun vesayetinden bağımsız davranma arzusu neden?
50
VEDÛD
Allah itaatkâr kullarına yakın durur, sâlih kullarını çok sever.
Allahı dost edinenlerden "kalben" uzak durmak, O’nun sevdiği insanları layıkıyla sevmemek neden?
51/52
MÂCİD-MECÎD
Allah sonsuz şan ve yücelik sahibidir, lüfu boldur, çok cömerttir, itibar sahibidir.
Cömert davrananları, toplum nezdinde muteber mü'minleri sever.
İtibarı cömertlikte ve Allah'ın rızasında aramak yerine, biriktirilen "mal varlığında" itibar aramak neden?
53
BÂİS
Allah Peygamberleri gönderendir, hesap günü ölüleri yeniden diriltip huzura getirecek olandır;
Peygamberlerine tabi olanları, hesap günü için hazırlık yapanları sever.
Peygamberine tabi olmamak ve yeniden diriliş gününü "hiç gelmeyecekmiş gibi" hesaba katmamak neden?
54
ŞEHİD
Allah kullarının her yaptığına şahittir, kullarından hakka şahit olmalarını ister.
Hakka tanıklık yapanları sever.
Hakikatlere karşı kör kesilmek, Hakka tanıklık yapmaktan imtina etmek neden?
55
HAKK
Allah varlığı değişmeyen mutlak bir hakikattir, kullarını hakka davet eder.
Hak üzere yol tutanları sever.
Hakka davet eden bunca açık delillere bigâne kalmak; geçici menfaatler uğruna haktan yüz çevirmek neden?
56
VEKİL
Allah işlerini layıkıyla yapan ve O’na güvenen kullarına destek verir.
Sorumluluklarını yerine getirenleri sever.
Bize güvenenleri mahçup etmek, işleri muntazaman yapmamak; Allaha güvenmekte "samimiyetsizlik" neden?
57
KAVİY
Allah sınırsız güç ve kuvvete sahiptir, her işi kavidir.
İşini sağlam yapanları ve safını sağlam tutanları sever.
İşimizi sağlam yapmamak, gücü ve kuvveti başka mercilerde aramak neden?
58
METİN
Allah hiçbir şeyin tesirinde kalmaz, sarsılmaz.
Zorlukları metanetle aşanları sever.
Doğru istikamette metanetle yürümek ve dik durmak yerine “baskılar karşısında” tedirgin olmak neden?
59/60
VÂLİ-VELİYY
Allah mü'minlere velâyet eder, korur, mü’minlerin yegâne dostudur,
kardeşane duygularla kenetlenen mü'minleri sever.
O’nun düşmanlarını intisâb etmek, O’ndan başka dost aramak, O’nun dostlarından yüz çevirmek neden?
61
HAMÎD
Allah sınırsız övgüye yegâne lâyık olandır.
Haddini bilenleri ve hamd etme bilinciyle davrananları sever.
İnsanlara sınırsız övgüde bulunmak; yıkılması mukadder olanlara dalkavukluk yapmak neden?
62
MUHSÎ
Allah her şeyin nevini, türünü, sayısını noksansız olarak bir bir sayıp döker, bütün ayrıntılara vâkıftır.
İşlerini planlı, hesabını kitabını iyi yapanları sever
O’nun verdiği sayısız nimetleri hesapsız kitapsız harcamak, O’nun bilgisinden gayri zannetmek neden?
63
MÜBDİ
Allah alemleri ve “insanı” hiçbir örneği yokken, hiçlikten yani yoktan var etmiştir.
Yoktan yaratılmış olmanın ne demek olduğunu düşünen ve bu bilinçle davrananları sever.
Bu nimetlerin hakkını teslim etmeyen, Allaha secde yapmaktan alıkoyan kibir neden?
64
MUÎD
Allah "mahlukatı" öldürdükten sonra yeniden diriltip hayata döndürecektir.
Yeniden diriliş bilincine sahip olanları, bu şuurla davrananları sever.
Öldükten sonra yeni bir hayata “amellerimizle birlikte” yeniden başlayacağımızı göz ardı etmek neden?
65-66
HAYY/MUHYÎ
Allah diridir ve ebedîdir, tüm canlılara hayat verendir.
Hayatını ve sahip olduğu diğer varlığını, hayatın gerçek sahibine adayanları sever.
Fâni olanlara bel bağlamak, hayatı yaratılmışların emrine münhasır kılmak neden?
67
MÜMÎT
Allah can verdikleri için ölümü de yaratır.
Ölümün her an gelebileceğini bilen ve buna göre yaşayanları sever.
Ölümsüz duygularla dünyaya bağlanmak neden?
68
KAYYÛM
Allah gökleri, yeri ve bütün mahlukatı ayakta tutar, kollar ve denetler.
Dikkatli davrananları, emaneti koruyanları ve kendini denetleyenleri sever.
O’nun gözetiminden bağımsızmış gibi gafil davranmak neden?
69
VÂCİD
Allah istediğini istediği an çekip alır, ortaya çıkarır; her şeye her an an muttalidir.
Hakkı arayıp bulanları, hakka muttalî olanları sever.
O’ndan gizli saklı iş yürütebileceğini zannetmek neden?
70
VÂHİD (EHAD)
Allah isimlerinde, hükümlerinde, fiillerinde tektir, birdir;
O'nu birleyen ve birlik şuuruyla hareket eden mü'minleri sever.
Allaha eş/ortak bellemek, birlik şuuruna aykırı davranmak neden?
71
SAMED
Allah, her şey kendisine muhtaç olandır. O kimseye muhtaç değildir.
Kendisine ihtiyaç arzedenleri sever.
Allah'tan başkasına ihtiyaç arzetmek; muhtaç varlıklara boyun eğmek, O’nun düşmanlarına el açmak neden?
72-73
KADÎR/MUKTEDİR
Allah sonsuz kudret sahibidir, her şeye gücü yetendir, dilediğini yapacak iktidara sahiptir;
Kudretini tanıyanları ve mutlak iktidarına gönülden boyun eğenleri sever.
Ölümlülere boyun eğmek, Allah'ın hayrı takdir edecek kudrette olduğunu unutmak neden?
74-75
MUKADDİM/MUAHHİR
Allah dilediğini hemen cezalandırır, ötelemez; dilediğinin de hesabını sonraya bırakır, erteler.
İyiliği öne alanları, kötülüğü terkedenleri sever.
O'nun verdiği cezaya razı olmamak neden? Verdiği mühleti istismâr edip gaflete düşmek neden?
76-77
EVVEL/ÂHİR
Allah başlangıcı olmayan, her şeyin ilkidir; herşeyden sonra da vardır, ebedidir. Ezel ve ebed sadece O'dur.
Allah ezelî ve ebedî kudretine boyun eğenleri sever.
Öyle ise ölümlü, zayıf ve kırılgan olan dünyevî otoritelere tutunma çabası neden?
78
ZÂHİR
Allah eşyanın tümünde kudretiyle apaçık tecelli eder, görünür.
Allah'ın eşyadaki tecellilerine şahit olanları sever.
O'nun apaçık kudretine ve tecellilerine kör kesilmek neden?
79
BÂTIN
Allah herşeyin iç yüzüne, manasına ve hakikatine hükmeder.
Eşya'nın derûnundaki hakikati fikredenleri sever.
Eşyayı anlamsız bir muhtevadan, sadece görünen yüzünden ibaret zannetmek neden?
80
BERR
Allah sınırsız iyilik kaynağıdır, kullarına iyilik yapar.
İyilik sahiplerini çokça sever.
İyiliğin kaynağı olduğuna göre, iyiliği O’nun kullarından sakınmak neden?
81
TEVVAB
Allah bütün samimi tevbeleri kabul eder.
Tövbe eden kullarını sever.
Tövbeye yanaşmamak, hata yapanları tövbeye davet etmemek, özür dileyenleri affetmemek neden?
82
MÜNTEKİM
Allah suçlulara hak ettikleri cezayı muhakkak verir.
Zâlimlere gerekli mühahalede bulunanları, misliyle mukabele edenleri sever.
Allahı inkâr edenlere, zulmedenlere güleryüzle muamele etmek neden?
83
AFÜVV
Allah dilediği kullarının hatalarını silip kazır.
Hatâları "hiç olmamış gibi" affedip silenleri sever.
Bize karşı yapılan hataları affetmemekte ısrarlı davranmak neden?
84
RAÛF
Allah kullarına çokça şefkatle muamele eder.
İnsanlara şefkatle muamele edenleri sever.
O’nun kullarına, canlı cansız varlıklara kaba ve katı davranmak neden.
85
MÂLİK/MELİK
Allah mülkün gerçek ve ebedi sahibidir. Dilediğine verir, dilediğinden alır. Mülkünün mutlak hükümdarıdır.
Allah, verdiği mülkü paylaşanları, otoritesine boyun eğenleri sever.
O’nun mülkünde, mutlak hükümdâr olma hırsıyla davranmak neden?
86
MUKSİT
Allah bütün işlerinde uyumluluk, ölçü ve denklik irade buyurur.
İşlerini ölçülü ve uyumlu yapanları sever.
Ölçü gözetmeksizin hareket etmek, davranışlarımızda itidali terketmek, orta yoldan uzaklaşmak neden?
87
CÂMİ
Allah dilediklerini istediği an toplar bir araya getirir. Ölülere hayat verecek; hesap günü herkesi bir araya getirecek.
Hesap Günü gelip çatmadan önce, vahdet şuuruyla "aklen, fikren ve fiilen" bir araya gelen müslümanları sever.
Biirlik şuurunu ve bütün insanların toplanıp bir araya getirileceği Mahşer Günü'nü unutmak neden?
88-89
GANİY/MUĞNÎ
Allah hakiki ve sınırsız zenginlik sahibidir, kullarına bolca lütfeder, onları zengin kılar.
Zenginliği Allah'tan isteyenleri, gönlü zengin insanları sever.
Aciz varlıkların kapısında yakarmak veya O’nun rızası dışında geçim kaynağı aramak neden?
90
MÂNİ
Allah istemediği şeylere izin vermez.
O'nun rızasına uygun olmayan işlere mani olanları sever.
Kötülüklere göz yummak neden?
91
DARR
Allah darlık ve sıkıntı veren şeyleri bir hikmete binaen, kullarını sınamak için yaratır?
Şükredenleri sever.
Direnç göstermek ve dik durmak yerine, sıkıntı veren şeyler münasebetiyle isyana kalkışmak neden?
92
NÂFİ
Allah faydalı olan şeyleri kulları için yaratır.
İnsanlara ve diğer canlılara faydalı olanları sever.
O’nun verdiği maddi manevi nimetleri insanların yararına kullanmamak neden?
93
NÛR
Allah âlemleri; dilediği insanları, dilediği gönülleri aydınlatır.
İnsanlara ışık tutanları sever.
Kalpleri o nûra kapamak, karanlıklara mahkum yollarda yürümek, insanları aydınlatmamak neden?
94
HÂDİ
Allah kullarına hidayet eder, doğru yolu gösterir.
İnsanlara doğru yolu anlatanları, onlara rehberlik yapanları sever.
O’nun gösterdiği yoldan yüz çevirmek, insanları o yoldan haberdar etmemek neden?
95
BEDİ
Allah herşeyi en güzel biçimde ve sanatkarâne yoktan var eder, O eserlerinde apaçık tecelli eder.
İşlerini sanatkarâne hassasiyetle yapanları sever.
Yapılan işlerde hassasiyet göstermemek, O’nun kudretini ve sanatını görmezlikten gelmek neden?
96
BÂKÎ
Allah ebediyyen vardır; varlığı sonsuzdur, ölümsüzdür.
Ölümlü olduğunu unutmayan kullarını sever.
Ölümlü varlıklara bel bağlamak neden?
97
VÂRİS
Allah alemlerin, mülkün hakiki ve ebedi sahibidir.
Mülkün gerçek sahibini unutmayanları sever.
Dünya mülkünün ebediyyen "insana ait" kalacağını zannetmek neden?
98
REŞÎD
Allah bütün işlerini ezeli hikmetine göre ve kamilen neticeye ulaştırır.
İşlerini olgunlukla, kâmilen yapanları sever.
Rüşd sahibi olmak için çalışmamak, işlerimizde rüşdü esas almamak, insanları irşad etmemek neden?
99
SABÛR
Allah çok sabırlıdır. İsyan eden kullarına dahi nimet verir, onlara mühlet tanır.
Zorluklara, darlıklara, musibetlere karşı dik durup sabırlı davrananları sever.
Her zorluğa isyan etmek, bize karşı yapılan hataları cezalandırmakta acele etmek neden?
29.10.2015
Salih Küçük